RWA và IPO: So sánh và lựa chọn các mô hình tài trợ doanh nghiệp mới và cũ

Với sự phát triển của công nghệ blockchain và việc hoàn thiện khung pháp lý, việc token hóa tài sản thế giới thực (RWA) đang trở thành điểm nóng trên thị trường tài chính. Đồng thời, phát hành cổ phiếu lần đầu (IPO) truyền thống vẫn là một phương thức quan trọng cho các doanh nghiệp trong việc huy động vốn. Bài viết này sẽ khám phá những điểm tương đồng và khác biệt giữa RWA và IPO, những lợi thế của chúng, cũng như cách mà các doanh nghiệp có thể lựa chọn giữa hai con đường huy động vốn này.

Khái niệm cơ bản về RWA và IPO

RWA đề cập đến việc chuyển đổi tài sản tài chính truyền thống (như quyền đòi nợ, bất động sản, khoản phải thu, v.v.) thành tài sản số có thể lưu thông trên chuỗi thông qua công nghệ blockchain. Quá trình này có thể nâng cao tính thanh khoản của tài sản, giảm chi phí giao dịch và tăng cường tính minh bạch. Ví dụ, các công ty quỹ có thể đóng gói quyền lợi từ dự án bất động sản thành tiền ảo trên chuỗi, giảm bớt rào cản tham gia cho các nhà đầu tư toàn cầu.

IPO là hành động doanh nghiệp lần đầu tiên phát hành cổ phiếu cho các nhà đầu tư công chúng và niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán. Đây là phương thức huy động vốn chính thức và trưởng thành nhất trong thị trường vốn, cần có sự tham gia của các công ty kế toán, công ty luật và công ty chứng khoán, trải qua kiểm toán tài chính nghiêm ngặt và kiểm tra tính tuân thủ pháp lý, cùng với việc chuẩn bị các tài liệu như bản cáo bạch.

Sự khác biệt chính giữa RWA và IPO

1. Đối tượng tài trợ: RWA hướng tới nhà đầu tư toàn cầu, IPO chủ yếu hướng tới nhà đầu tư địa phương hoặc khu vực.
2. Quy mô tài trợ: RWA có thể lớn hoặc nhỏ, IPO thường có quy mô lớn.
3. Loại tài sản: RWA bao gồm nhiều loại tài sản, IPO tập trung vào cổ phần công ty.
4. Hiệu suất phát hành: Tốc độ phát hành RWA nhanh, quy trình IPO thì dài.
5. Mức độ quản lý: Quản lý RWA tương đối thoải mái, quản lý IPO thì nghiêm ngặt.
6. Thông tin công bố: Yêu cầu công bố RWA thấp hơn, yêu cầu IPO công bố đầy đủ chi tiết.
7. Thị trường thứ cấp: RWA giao dịch 24/7, IPO bị hạn chế bởi quy định của sàn giao dịch.
8. Ngưỡng đầu tư: Ngưỡng RWA thấp, ngưỡng IPO tương đối cao.

Ưu điểm và đặc điểm của RWA và IPO

Lợi thế của RWA:

1. Cửa vào thấp, hiệu quả cao: Có thể chia nhỏ số tiền đầu tư theo nhu cầu, phù hợp với nhiều nhóm nhà đầu tư.
2. Tăng cường tính thanh khoản: Tài sản vốn khó lưu thông giờ đây có thể được giao dịch toàn cầu trên chuỗi.
3. Hiệu suất phát hành cao: không phụ thuộc vào quy trình của các công ty chứng khoán truyền thống, có thể phát hành nhanh chóng sau khi công nghệ đã trưởng thành.
4. Tính minh bạch trên chuỗi: Hồ sơ giao dịch có thể truy xuất, tăng cường cơ chế tin cậy.

Lợi ích của IPO:

1. Hạn mức tài trợ cao: Sau khi niêm yết có thể thực hiện huy động vốn quy mô lớn.
2. Nâng cao uy tín thương hiệu: Thông qua việc kiểm tra nghiêm ngặt, có tác động tích cực đến hình ảnh doanh nghiệp.
3. Không gian hoạt động vốn lớn: có thể sử dụng các công cụ như phát hành thêm, sáp nhập và tái cấu trúc để hỗ trợ sự phát triển của doanh nghiệp.
4. Cơ chế bảo vệ nhà đầu tư hoàn thiện: Môi trường quản lý quy định và pháp luật bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.
5. Cơ sở nhóm đầu tư rộng rãi: bao gồm các nhà đầu tư tổ chức, cá nhân và các loại nhà đầu tư khác, thị trường có tính thanh khoản cao.

Sự khác biệt trong xu hướng quản lý - Lấy Hong Kong làm ví dụ

Hồng Kông thể hiện định hướng khác biệt trong việc quản lý RWA và IPO:

Quản lý IPO:

• Tuân theo khung pháp lý nghiêm ngặt của "Quy định về Chứng khoán và Hợp đồng tương lai"
• Được giám sát chung bởi Sở Giao dịch Chứng khoán Hồng Kông và Ủy ban Chứng khoán và Hợp đồng Tương lai.
• Bao gồm các giai đoạn như bảo lãnh, thẩm định, kiểm toán, công bố thông tin.
• Đảm bảo các công ty niêm yết có khả năng tài chính ổn định, khả năng hoạt động liên tục và cấu trúc quản trị tốt.

RWA quản lý:

• Áp dụng tư duy thử nghiệm "bao dung thận trọng"
• Dần dần thiết lập hộp cát quản lý, hệ thống cấp giấy phép cho nhà cung cấp dịch vụ tài sản ảo
• Thử nghiệm quản lý việc đưa các mã thông báo loại RWA vào danh mục sản phẩm đầu tư đủ điều kiện
• Năm 2023 phát hành "Thông tư về các sản phẩm đầu tư được Ủy ban Chứng khoán công nhận dưới dạng token", làm rõ trách nhiệm của nhà cung cấp sản phẩm.

Khách hàng phù hợp với IPO và RWA

IPO phù hợp:

• Doanh nghiệp đã trưởng thành
• Doanh nghiệp lớn
• Doanh nghiệp ngành truyền thống
• Doanh nghiệp theo đuổi hiệu ứng thương hiệu
• Doanh nghiệp cần vốn quy mô lớn

RWA phù hợp:

• Doanh nghiệp giai đoạn khởi nghiệp
• Doanh nghiệp vừa và nhỏ
• Doanh nghiệp ngành mới nổi
• Doanh nghiệp tìm kiếm tính linh hoạt trong huy động vốn
• Doanh nghiệp hoặc cá nhân nắm giữ tài sản cụ thể

Kết luận

RWA và IPO không phải là sự thay thế lẫn nhau, mà là sự bổ sung và tái cấu trúc cho hệ thống tài chính truyền thống. RWA cung cấp các kênh tài chính mới cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như những người nắm giữ tài sản, nâng cao khả năng tài chính bao trùm; IPO vẫn là con đường then chốt cho các doanh nghiệp tiến tới sự trưởng thành và chấp nhận thị trường công cộng. Các doanh nghiệp nên lựa chọn hoặc kết hợp hợp lý hai hình thức tài chính này dựa trên giai đoạn phát triển, nhu cầu tài chính, cấu trúc tài sản và chiến lược của mình. Trong tương lai, với sự trưởng thành của cơ chế quản lý, sự giảm bớt về rào cản công nghệ và sự tăng cường mức độ chấp nhận của thị trường, RWA và IPO có thể cùng nhau xây dựng một hệ sinh thái tài chính đa dạng, minh bạch và hiệu quả hơn.